Het is bijna tachtig jaar geleden dat Anne Frank in concentratiekamp Bergen-Belsen aan, waarschijnlijk de gevolgen van vlektyfus, bezweek. Hetzelfde lot viel haar zus Margot ten deel. Hoe langer geleden haar dood achter ons komt te liggen, des te groter lijkt haar iconische status als symbool van de holocaust te groeien.

De tekst gaat onder de afbeelding verder.

Een van de bestverkochte boeken aller tijden

Anne Franks gebundelde dagboekbrieven Het Achterhuis is wereldwijd een van de bestverkochte boeken aller tijden. Het is vaak verfilmd en op toneel opgevoerd. Het woonhuis aan de Prinsengracht 263 in Amsterdam is een toeristische attractie van de eerste orde. De Anne Frank Stichting blijft haar verhaal wereldwijd onder de aandacht brengen. En zo af en toe pakt enige reuring ook niet nadelig uit in het bestendigen van eeuwige roem, zoals nu weer het geval is met het verraad van de onderduikers in Het Achterhuis.

De tekst gaat onder de afbeelding verder.

Het leven van Hannah Goslar

De bioscoopfilm Mijn beste vriendin Anne Frank ging afgelopen september in première en is ook op Netflix te zien. Het gaat eerst en vooral over het leven van Hannah Goslar, een van Annes beste vriendinnen. Weliswaar ligt de nadruk op haar vriendschap met Anne, maar omdat de film het perspectief van Hannah volgt blijft Anne als personage toch wat op de achtergrond. Dat kun je een verfrissende keuze van de makers noemen, hoewel er in 1988 een televisiefilm (The attic: the hiding of Anne Frank) uitkwam waarin de gebeurtenissen in en rond Het Achterhuis werden bekeken door de ogen van Miep Gies, een van de helpers van de onderduikers.

De tekst gaat onder de afbeelding verder.

Hannah Goslar (1928) verleende haar medewerking aan de film Mijn beste vriendin Anne Frank. @ WikiCommons

Niet per se een goede film

Levert het 'Hannah Goslar-perspectief' ook een goede film op? Niet per se, hoewel er productioneel weinig op valt af te dingen; puike aankleding en ook de acteerprestaties zijn dik in orde. Hoofdrolspeelster Josephine Arendsen krijgt alle kans om te schitteren en wordt ondersteund door sterke bijrolspelers. Daarom ook maakt haar personage de meeste indruk. Tegelijkertijd blijft de film qua dramatiek toch wat op afstand. Het is een keurige geschiedenisles die je als kijker met beleefd respect blijft volgen. Maar de echte beklemming van die niet te bevatten ellende, verdriet en wanhoop kwam bij mij boven.

Wellicht speelde in de productionele overwegingen mee dat de film ook voor jongere kijkers geschikt moest zijn en zijn daarom de heftigste scénes – met name die in Bergen-Belsen – relatief ingehouden gefilmd. Een begrijpelijke keuze, maar dat maakt wel dat bijvoorbeeld de scène met een radeloze en uitgehongerde Anne – met slechts een laken om haar heen dat haar door tyfus aangedane lichaam omhult, terwijl zus Margot op sterven na dood is - een stuk minder binnenkomt. Dit was wel anders in de Amerikaanse miniserie Anne Frank: The whole story uit 2001, waarin dit een stuk zwaarder aangezet werd en enig bombasme qua make-up, camerabewegingen en muziek niet werd geschuwd.

De tekst gaat onder de afbeelding verder.

Geen overproductie in trucs

Dat regisseur Ben Sombogaart de verleiding heeft weerstaan dit diep tragische verhaal met filmische trucjes te overproduceren, valt te prijzen. Hij maakt er inderdaad voor jongere kijkers - voor wie bijvoorbeeld de kwalitatief hoogstaande televisieproducties Holocaust, Playing for time en Escape from Sobibor echt nog veel te zware kost vormen - een leerzame kijkervaring van. Enige voorkennis is overigens geen overbodige luxe.

De oudere kijkers met meer besef van de Tweede Wereldoorlog, vinden misschien dat een en ander net wat te braaf in beeld is gebracht. Wel moet worden aangetekend dat een film vrijwel altijd in drama een bewerking van de realiteit poogt weer te geven, en deze bij vlagen zeer dicht weet te benaderen. Maar hoe het echt was weten alleen degenen die er destijds bij waren.